Khảo Sát Tư Liệu của Đài Loan liên quan đến Chủ Quyền trên Biển Đông

Tác giả: Chử Đình Phúc

Dự án Đại Sự Ký Biển Đông, ngày 14 tháng 12 năm 2017

Ảnh: Đảo Ba Bình thuộc quần đảo Trường Sa, hiện do Đài Loan kiểm soát. Nguồn ảnh: AFP.

Giới thiệu 

Trong quan hệ quốc tế hiện nay, vấn đề Biển Đông là một đề tài nóng bỏng, thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế, một vấn đề có ảnh hưởng to lớn đến hòa bình và an ninh ở khu vực châu Á cũng như toàn thế giới. “Vấn đề Biển Đông” là chỉ những tranh chấp chủ quyền trên khu vực Biển Đông (các đảo và vùng biển bao quanh) giữa các nước xung quanh vùng biển này. Quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa và các vùng biển bao quanh hai quần đảo hiện đang là nơi tranh chấp chủ quyền giữa các nước và lãnh thổ là Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan, Philippines, Malaysia và Brunei. Những năm gần đây, cuộc tranh chấp chủ quyền và quyền lợi trên Biển Đông gia tăng gây nên tình hình căng thẳng, phức tạp tại vùng biển này. Vấn đề Biển Đông trở thành vấn đề thời sự trong quan hệ quốc tế. Chính vì tầm quan trọng, tính chất phức tạp và nhạy cảm của nó, cho nên vấn đề chủ quyền trên Biển Đông đã thu hút sự quan tâm nghiên cứu của đông đảo các học giả trong nhiều lĩnh vực như sử học, địa lý học, luật học, quan hệ quốc tế, kinh tế học… Mục đích nghiên cứu của học giả mỗi nước chủ yếu là để chứng minh cho chủ quyền của quốc gia mình đối với các đảo và vùng biển trên Biển Đông và phản bác lại luận điểm của đối phương. Vì thế công tác nghiên cứu về chủ quyền Biển Đông đều được chính phủ các nước khuyến khích, ủng hộ. Bên cạnh Trung Quốc là nước có tiềm lực lớn, đã và đang ráo riết đầu tư cho các nghiên cứu về Biển Đông, tình hình nghiên cứu của các nước khác, trong đó có Đài Loan cũng rất đáng quan tâm.

Ấn phẩm “Khảo sát Tư liệu của Đài Loan liên quan đến chủ quyền trên Biển Đông” gồm hai phần:

– Phần I là bài viết hệ thống hóa một số tư liệu quan trọng có liên quan đến yêu sách chủ quyền Biển Đông của phía Đài Loan trên cơ sở tổng thuật tình hình nghiên cứu của các học giả Đài Loan. Những nghiên cứu này có thể được phân chia thành các lĩnh vực dựa trên nội dung, chủ đề nghiên cứu là: lịch sử địa lý, pháp luật, quan hệ quốc tế và các lĩnh vực khác.

– Phần II là danh mục cụ thể các tư liệu của Đài Loan được sắp xếp theo trình tự thời gian xuất bản.

Nhận xét

Qua khảo sát, có thể phân chia những nghiên cứu của Đài Loan thành ba thời kỳ sau: 1, Thời kỳ 1949-1987: các nghiên cứu của Đài Loan chủ yếu tập trung vào lĩnh vực địa lý, lịch sử; 2, Thời kỳ 1988-1992: các nghiên cứu chủ yếu tập trung vào lĩnh vực tranh chấp lãnh hải và lãnh thổ (pháp lý); 3, Thời kỳ 1993 – đến nay: các nghiên cứu chủ yếu tập trung vào lĩnh vực chiến lược (hợp tác và xung đột) và quan hệ quốc tế trên Biển Đông.

Giống như Trung Quốc Đại lục, quan điểm của học giả Đài Loan về vấn đề Biển Đông đều cho rằng Đài Loan có chủ quyền đối với các đảo ở Biển Đông, các nước xung quanh xâm chiếm chủ quyền và lợi ích của họ ở khu vực này và gây ra tình trạng căng thẳng. Vì vậy, những nghiên cứu về lịch sử, địa lý và pháp luật có liên quan đến Biển Đông của Đài Loan đều nhằm mục đích đưa ra những bằng chứng để chứng minh rằng Đài Loan (Trung Hoa Dân quốc) có chủ quyền đối với các quần đảo ở Biển Đông và vùng biển xung quanh, đồng thời đề ra những đối sách để giải quyết vấn đề Biển Đông theo quan điểm của họ. Có thể nói những nghiên cứu này là khá liên tục trong thời gian tương đối dài và có vai trò nhất định trong việc hoạch định chính sách của Đài Loan đối với vấn đề Biển Đông. Bên cạnh đó, do địa vị chính trị đặc biệt của hòn đảo này chịu tác động và ảnh hưởng của quan hệ hai bờ, quan hệ Mỹ- Trung nên những nghiên cứu chiến lược và quan hệ quốc tế liên quan đến vấn đề Biển Đông cũng là một lĩnh vực được nhiều học giả Đài Loan quan tâm nghiên cứu.

Đọc toàn văn tại Chử Đình Phúc (2017) Khảo sát tư liệu của Đài Loan liên quan đến chủ quyền trên Biển Đông – SCSCI

Chử Đình Phúc công tác ở Viện Nghiên cứu Trung Quốc, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, hiện đang là nghiên cứu sinh tiến sỹ chuyên ngành Lịch sử tại Đài Loan và là cộng tác viên Dự án Đại Sự Ký Biển Đông. Bản quyền ấn phẩm thuộc về tác giả và Dự án Đại Sự Ký Biển Đông. Mọi sự sử dụng lại hay trích dẫn phải ghi rõ nguồn và dẫn link tới bài gốc trên Dự án Đại Sự Ký Biển Đông. Sử dụng cho mục đích thương mại phải được sự đồng ý bằng văn bản của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông. Email: sukybiendong@gmail.com.